Các loại tranh sơn mài nổi tiếng

  • Tranh sơn mài khảm xà cừ (Cẩn ốc)

Đây là loại tranh cao cấp hàng đầu của các loại tranh sơn mài vì độ tinh xảo cũng như nguyên liệu tạo hình đặc thù và độc đáo

Xà cừ là một loại ốc biển, vỏ có vân ngũ sắc khi được mài bóng sẽ thể hiện sự huyền ảo của bực tranh, đặc biệt là các bức tranh phong thủy. Ngoài ra còn có xử dụng các loại xác ốc, hến có vỏ trắng hoặc vàng để tạo thêm chi tiết cho bức tranh. Loại cao cấp nhất là vỏ trai, có vân bảy sắc cầu vòng rất đẹp

  • Tranh sơn mài cẩn trứng

Kỹ thuật vẽ tranh cẩn trứng có khác biệt so với tranh cẩn ốc. Ở đó, trứng gà hoặc trứng vịt được rang, nướng nhẹ ở nhiều nhiệt độ tạo ra nhiều loại gam màu khác nhau từ trắng, ngả xanh, vàng nhạt, cam đậm… Ngoài ra, việc làm tranh cẩn trứng còn tinh xảo ở chỗ đừng nhát gõ, đập tạo ra độ vỡ khác nhau làm cho bức tranh có nhiều sắc độ tự nhiên và độc đáo.

Tranh được sơn phủ nhiều lớn trước khi họa hình và cẩn trứng, sau đó tiếp tục sơn phủ kết hợp với mài nước đánh bóng qua nhiều lớp khác nhau rất công phu mới tạo thành bức tranh hoàn thiện có nét độc đáo nghệ thuật.

Các màu sắc đậm nhạt và nét vớ tự nhiên trong quá trình tạo hình sẽ trở thành nét sáng tạo riêng của từng bức tranh mà không thể có bức tranh nào giống bức tranh nào. Đó là nét đặc thù của nghệ thuật sơn mài.

 
  • Tranh sơn mài đắp nổi

Chi tiết họa hình đắp nổi được tạo ra bằng cách đắp thạch cao trộn với sơn đắp lên nền tranh đã đánh bóng và in màu. Sau đó để khô rồi dùng nhám mài phẳng, việc mài phẳng phải cẩn thận từng chi tiết để tạo các nét gờ, nét nổi của hình cho bức tranh. Độ cao thấp của các chi tiết hình trong bức tranh hoàn toàn phụ thuộc vào trình độ của nghệ nhân vì quá trình được thực hiện hoàn toàn thủ công.

Sau đó là giai đoạn vẽ nét kỹ thuật để họa hình các chi tiết khác. Tranh sơn mài thường được đắp nổi đồng tạo độ sáng và sang cho bức tranh